Statin là một nhóm thuốc phổ biến được bác sĩ kê toa để điều trị cholesterol cao. Chúng ngăn chặn một loại enzyme trong gan, làm giảm lượng cholesterol mà cơ thể tạo ra. Statin cũng cho phép gan loại bỏ cholesterol khỏi máu. Cả hai hành động này đều giúp giảm mức cholesterol toàn phần trong cơ thể. Điều này rất quan trọng vì quá nhiều cholesterol trong máu làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.
Statin rất hiệu quả. Tuy nhiên, giống như hầu hết các loại thuốc, chúng đi kèm với tác dụng phụ. Một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất là đau cơ.
Statin và tình trạng đau cơ
Một giả thuyết cho rằng statin có thể ảnh hưởng đến một loại protein trong các tế bào cơ, làm giảm sự phát triển của cơ bắp. Một giả thuyết khác là statin làm giảm mức độ của một chất tự nhiên trong cơ thể được gọi là coenzyme Q10. Chất này giúp cơ bắp sản xuất năng lượng. Với ít năng lượng, các tế bào cơ có thể không thể hoạt động đúng.
Một trong những hành động này có thể gây ra:
- Đau cơ
- Mỏi cơ bắp
- Yếu cơ
Các hoạt động thường ngày hay làm, chẳng hạn như leo cầu thang hoặc đi bộ, có thể khiến cơ bắp khó chịu và mệt mỏi khi sử dụng statin.
Suy nhược cơ bắp
Tiêu cơ vân, hoặc phá vỡ các mô cơ, là một tác dụng phụ hiếm gặp của statin cũng có thể gây đau cơ. Bệnh này có thể gây tổn thương cơ đe dọa tính mạng. Ngoài đau cơ nghiêm trọng, tiêu cơ vân có thể dẫn đến tổn thương gan, suy thận và trong trường hợp hiếm gặp là tử vong.
Theo FDA, các statin sau đây có chứa các cảnh báo cụ thể về đau cơ và tiêu cơ vân:
- lovastatin extended-release (Altoprev)
- rosuvastatin (Crestor)
- fluvastatin (Lescol)
- atorvastatin (Lipitor)
- pitavastatin (Livalo)
- lovastatin (Mevacor)
- pravastatin (Pravachol)
- simvastatin (Zocor)
Tiêu cơ vân nghe có vẻ đáng sợ, nhưng người dùng statin trung bình không phải lo lắng về việc phát triển rối loạn này. Tuy nhiên, dùng statin liều cao hoặc dùng chung với một số loại thuốc khác có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Nếu cảm thấy lo lắng, hãy chắc chắn hỏi rõ bác sĩ về nguy cơ của mình.
Làm gì khi bị đau cơ?
Nếu bị đau cơ trong khi dùng statin, hãy báo cho bác sĩ ngay. Bác sĩ có thể cho ngưng statin một thời gian để xem cơ thể phản ứng như thế nào. Mặc dù cơn đau cơ có thể do thuốc gây ra, nhưng nó có thể do nguyên nhân khác.
Cũng có một số cách có thể làm để giúp giảm đau. Ví dụ, tránh tập thể dục quá nhiều. Điều này làm nặng thêm tình trạng đau cơ. Ngoài ra, tránh sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn. Những loại thuốc này thường không hiệu quả trong việc giảm đau cơ từ statin.
Các yếu tố nguy cơ tác dụng phụ
Một số người có nhiều khả năng và nguy cơ bị tác dụng phụ từ statin, bao gồm đau cơ. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ này. Chúng bao gồm có:
- Suy giảm chức năng thận hoặc gan
- Bệnh tiểu đường loại 1 hoặc loại 2
- Tiền sử đau tim hoặc đột quỵ
- Tuổi trên 65
Nguy cơ tác dụng phụ cũng cao hơn nếu dùng nhiều loại thuốc trị cholesterol cao khác nhau cùng một lúc.
Liên hệ bác sĩ
Statin gây đau cơ ở một số người, mặc dù một lý do chính xác là không rõ ràng. Điều rõ ràng là những loại thuốc này đã được chứng minh là có hiệu quả trong điều trị cholesterol cao.
Hãy cho bác sĩ ngay lập tức nếu bị đau cơ trong khi dùng statin. Đôi khi cơn đau này có thể là một dấu hiệu của thiệt hại, có thể nghiêm trọng. Bác sĩ có thể giảm liều hoặc kê một đơn statin khác. Bác sĩ thậm chí có thể kê toa một loại thuốc không chứa statin để giúp giảm cholesterol.