Phần trước: Trọn bộ bí kíp để hiểu hơn về bé: 3 tháng đầu tiên
Giai đoạn này trẻ có thể phân biệt các màu sắc, bé đã có thể biết nhìn và lắng nghe thế giới gần tốt như người lớn. Khả năng giao tiếp của bé cũng đang phát triển nhanh chóng, thể hiện bằng những tiếng bập bẹ và la hét. Và quan trọng đây cũng là thời điểm bé lẫy, lật mình, thời điểm này bé rất cần bố mẹ ở bên trông trẻ.
Giai đoạn phát triển của bé 3 tháng tuổi
Tuần 1: Khi được vài ngày tuổi, bé đã có thể nhận ra mẹ, tuy nhiên tại thời điểm này, khi đã được 3 tháng tuổi, khoảng 50% các bé thể hiện điều đó rõ ràng hơn. Bé vẫn mỉm cười với người lạ, đặc biệt là khi người đó nhìn thẳng vào mắt bé và nói chuyện với bé. Lớn thêm chút nữa, bé sẽ thích ba mẹ và những người gần gũi với bé hơn. Đôi khi bé trở nên im lặng và giao tiếp bằng mắt, tìm kiếm bạn trong phòng, hươ tay một cách hào hứng hoặc cười to khi tìm thấy bạn. Bé cũng cảm thấy dễ chịu khi ngửi hương thơm của bạn. Tuần đầu tiên của bé 3 tháng tuổi, cân nặng có thể dao động trong mức từ 4,5kg -7,5kg.
Ở độ tuổi này, trồi sụt rất nhanh nên mẹ không cần quá lo lắng. Mức suy dinh dưỡng là thấp hơn hoặc bằng 4,5kg, và mức béo phì là 7,5kg. Tuần tuổi này chiều cao của bé có thể dao động trong mức 55,5 cm – 64 cm.
Tuần 2: Bé 3 tháng tuổi rất thích được ôm ấp, đụng chạm, vì đó là điều quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển. Tất cả những tiếp xúc cơ thể không chỉ giúp gắn kết bạn và bé mà còn xoa dịu khi bé bị khó chịu hoặc cáu kỉnh. Nên để bé tiếp xúc với những chất liệu khác nhau như lông thú giả, nỉ, vải bông… để bé bắt đầu có nhận thức về sự đụng chạm khác nhau. Bạn cần cẩn thận và không để bé một mình với những thứ có thể nhét vừa miệng bé.
Tuần 3: Bé đã nhận biết nhiều hơn về thế giới xung quanh và tò mò xem xét mọi thứ ngay cả hình ảnh phản chiếu của chính mình. Hãy đặt bé trước gương vào buổi sáng, bé sẽ không nhận ra rằng đó là hình ảnh của mình trong gương. Thường bé chỉ bắt đầu phân biệt được khi bước vào năm thứ hai trong đời. Bé thích nhìn chằm chằm vào ảnh phản chiếu của chính mình hoặc của người nào khác và bé thể hiện niềm vui thích bằng nụ cười khanh khách.
Tuần 4: Khi được đặt nằm sấp, bé sẽ cố gắng nhấc đầu và vai lên cao bằng cách chống tay. Động tác đẩy nho nhỏ này giúp tăng cường cơ bắp và giúp bé quan sát tốt hơn mọi việc diễn ra. Bé 3 tháng tuổi cũng có thể khiến bạn kinh ngạc bằng cách xoay từ sau ra trước và ngược lại. Bạn nên khuyến khích việc xoay chuyển này bằng trò chơi lắc lư một món đồ chơi về hướng bé thường xoay về và để bé thử lại lần nữa. Vỗ tay và mỉm cười khen ngợi nỗ lực của con. Bé cần được bạn trấn an và khuyến khích vì kỹ năng mới này có thể có đôi chút sợ hãi với bé.
Giai đoạn phát triển của bé 4 tháng tuổi
Tuần 1: Bé đã có thể bập bẹ những âm thanh đầu tiên như “ba”, “ma”. Giai đoạn này mẹ nên đáp lời và nói chuyện với bé nhiều để kích thích bé phát triển kỹ năng ngôn ngữ. Bạn có thể khuyến khích bé phát triển khả năng ngôn ngữ nhiều hơn bằng cách phản ứng lại hoặc bắt chước nét mặt của bé.
Lúc này, bé đã biết bắt chước và nói theo người lớn. Hãy nói “ba” và bé có thể cố gắng nói lại. Đáp lời, phản ứng lại khi bé làm ồn hoặc cố gắng nói điều gì đó sẽ giúp bé học về sự quan trọng của ngôn ngữ, hiểu rõ hơn về nguyên nhân và kết quả. Điều này tốt cho nhận thức về bản thân đang hình thành của một đứa bé 4 tháng tuổi vì bé sẽ bắt đầu nhận ra rằng những gì bé nói tạo ra sự khác biệt.
Tuần 2: Bé thích tự khám phá và có thể tự mình chơi trong cũi. Lúc này có thể cứ cách vài phút bé lại chơi nghịch với tay chân của mình. Các bé hơn 4 tháng tuổi thường thích thú lặp lại một hành động nhiều lần đến khi chắc chắn về kết quả. Sau đó, bé sẽ thay đổi một chút để xem kết quả có khác biệt không.
Tuần 3: Các bé đã bắt đầu phát triển cảm giác hài hước. Bé có thể cười về những bất ngờ thú vị, chẳng hạn trò ú òa khi khuôn mặt bạn xuất hiện từ bên dưới tấm chăn hoặc món đồ chơi nhảy ra từ hộp, miễn là không khiến bé giật thót vì quá ồn hoặc quá sửng sốt. Khuyến khích bé bật cười, cười khúc khích hoặc mỉm cười với những khuôn mặt ngộ nghĩnh và nhiều cử chỉ ngớ ngẩn chung chung.
Trẻ nhỏ thích nghe những âm thanh đa dạng và bạn không cần những đồ chơi hay nhạc cụ đặc biệt, chỉ đơn giản như tặc lưỡi, huýt sáo hay những âm thanh của động vật đều khiến bé vui thích.
Tuần 4: Ở thời điểm này, bạn nên kiên trì giữ bé theo một lịch trình nhất định như: cho bé ăn, tắm, mặc đồ ngủ, đọc sách, hát ru hoặc bật vài bản nhạc và rồi đặt bé xuống giường. Khi mẹ xây dựng một lịch sinh hoạt chặt chẽ, bé sẽ dễ chịu và dễ ngủ hơn. Một lịch trình đáng yêu sẽ cho bạn và bé nhiều thời gian để gắn bó và thư giãn.
Giai đoạn phát triển của bé 5 tháng tuổi
Tuần 1: Bé vẫn chưa thể diễn đạt cảm xúc của mình theo cách phức tạp như bạn, mặc dù bé có thể cho bạn biết rõ khi bé vui, buồn, khả năng diễn tả tình cảm và khiếu hài hước của bé vẫn đang phát triển.
Khi lớn hơn, bé đã bắt đầu khóc khi bạn ra khỏi phòng và thích thú khi bạn quay trở lại, bé cũng có thể giơ tay lên khi muốn được bế và vỗ vào vai bạn. Có lẽ bạn sẽ thấy bé hiểu được trò đùa của bạn, bé bật cười trước những nét mặt khôi hài và cũng thử làm bạn cười. Cố giữ tiếng cười tuôn tràn bằng những vẻ mặt ngộ nghĩnh của bạn!
Tuần 2: Bé bắt đầu thể hiện những dấu hiệu sợ người lạ, một trong những sự kiện lớn đầu tiên khá quan trọng về cảm xúc. Bé nép sát vào người thân và lo sợ những gương mặt lạ lẫm xung quanh, thậm chí bé khóc òa lên khi một người lạ bất ngờ tiếp cận bé.
Ghi nhớ điều này khi bạn ở gần những người bé không biết, và cố gắng không bối rối khi bé khóc trong vòng tay người khác. Bạn chỉ cần nhận lại bé và xoa dịu bé bằng cách ôm ấp. Nói với bạn bè và người nhà để họ tiếp cận bé con của bạn từ từ và nhẹ nhàng.
Tuần 3: Bé đã định vị được những đồ vật nhỏ và dõi theo những thứ đang chuyển động. Ở thời điểm này, bé đã có thể nhận ra một đồ vật dù chỉ nhìn thấy một phần của nó, chẳng hạn món đồ chơi yêu thích của bé thò ra dưới một tấm chăn.
Đây sẽ là cơ sở cho những trò chơi trốn tìm nho nhỏ mà bạn sẽ chơi với bé trong những tháng tiếp theo. Bé 5 tháng tuổi cũng có thể theo sau một đồ vật ngoài tầm nhìn của bé. Mẹ cũng bắt đầu phải để ý vì chỉ một giây thôi là bé đã có thể với tới một vật hình khối trên bàn nếu bạn bế bé gần vật đó!
Tuần 4: Bé đã biết nhìn và lắng nghe thế giới gần tốt như người lớn. Khả năng giao tiếp của bé cũng đang phát triển nhanh chóng, thể hiện bằng những tiếng bập bẹ và la hét. Tiếng của bé có thể diễn đạt thái độ, như là hạnh phúc, háo hức, vừa lòng hoặc phản ứng với vật hay người.
Khoảng nửa số trẻ bập bẹ, lặp đi lặp lại một âm như “ba”, “ma”, “ga” hoặc kết hợp các nguyên âm và phụ âm khác. Một số ít bé còn thêm vào một hoặc hai phụ âm, tạo ra âm thanh phức tạp hơn. Bạn có thể khuyến khích bé bằng cách tạo ra trò chơi ví dụ như “Con dê kêu “beeehee”. Hoặc, khi nghe thấy một âm bạn không xác định được, chỉ cần đáp lại một cách nhiệt tình bằng cách “Đúng rồi, đó là chiếc xe! Màu đỏ quá ha con!”. Bé sẽ phấn khích khi bạn giữ cuộc trò chuyện tiếp tục.
Phần tiếp theo: Trọn bộ bí kíp để hiểu hơn về bé: 6 đến 9 tháng tuổi
