Nhiều phương pháp trị mụn tại nhà có thể giúp cải thiện mụn trứng cá và vết loét do mụn gây ra. Một trong số các phương pháp đó bao gồm sử dụng kem và gel thảo dược, tinh dầu, xịt lợi khuẩn, sử dụng các thành phần tự nhiên và một số thay đổi lối sống đơn giản.
Mụn trứng cá phát triển khi lỗ chân lông bị tắc hoặc bị nhiễm vi khuẩn. Đây là tình trạng da phổ biến nhất ở Việt Nam, ảnh hưởng đến khoảng 80% số người trong độ tuổi 16-30.
Bạn có thể sử dụng các phương pháp trị mụn tại nhà cụ thể để giúp cân bằng lượng dầu của da, giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn và ngăn ngừa mụn trứng cá trong tương lai.
Cho đến nay, không có nhiều bằng chứng khoa học để chứng minh tính hiệu quả của hầu hết các phương pháp trị mụn tại nhà. Trong bài viết này, chúng tôi thảo luận về bằng chứng hiện tại cho một số phương pháp khắc phục tại nhà mà mọi người có thể thấy hữu ích.
Phương pháp trị mụn tại nhà
Một số phương pháp trị mụn tại nhà phổ biến nhất liên quan đến việc sử dụng chiết xuất thảo dược tự nhiên, nhiều trong số đó các bác sĩ y học cổ truyền đã sử dụng trong hàng trăm năm.
Dưới đây, chúng tôi thảo luận về các phương pháp trị mụn tại nhà tốt nhất, những gì nghiên cứu đã nói và thay đổi lối sống có thể giúp đỡ bạn.
1. Dầu cây trà
Dầu cây trà là một chất kháng khuẩn và chống viêm tự nhiên, nó có thể tiêu diệt P. acnes, vi khuẩn gây ra mụn trứng cá.
Đặc tính chống viêm của dầu cây trà cũng có thể làm giảm sưng và đỏ của mụn nhọt.
Một nghiên cứu đánh giá năm 2015 đã xem xét các bằng chứng hiện có cho dầu cây trà và mụn trứng cá. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các sản phẩm dầu cây trà có thể làm giảm số lượng vết loét mụn ở những người bị mụn trứng cá nhẹ đến trung bình.
Nghiên cứu này cho thấy rằng dầu cây trà có thể hoạt động tốt như 5% benzoyl peroxide, một loại thuốc trị mụn không kê đơn (OTC) phổ biến.
2. Lợi khuẩn
Lợi khuẩn và hại khuẩn luôn cư trú trên da. Tuy nhiên, da mụn thường tỉ lệ hại khuẩn rất cao, bao gồm cả các hại khuẩn gây mụn như P. acnes.
Sử dụng lợi khuẩn như một chất bổ sung lên cho da, nhằm cân bằng hoặc triệt tiêu các hại khuẩn gây mụn, ngoài ra các lợi khuẩn còn có thể giúp chữa lành vết thương do mụn trứng cá, giảm viêm, sưng đỏ.
Lợi khuẩn hiện đang được cung cấp với dạng xịt tiện dụng, bạn có thể tham khảo: Skin fresh
3. Nha đam
Nha đam là một chất kháng khuẩn và chống viêm tự nhiên, làm giảm sự xuất hiện của mụn và ngăn ngừa mụn trứng cá.
Nha đam chứa nhiều nước và là một loại kem dưỡng ẩm tuyệt vời, vì vậy nó đặc biệt thích hợp cho những người bị khô da từ các sản phẩm chống mụn khác.
Trong một nghiên cứu năm 2014, các nhà nghiên cứu đã cho những người có mụn trứng cá nhẹ đến trung bình sử dụng gel lô hội và gel tretinoin, đây là một phương pháp trị mụn OTC phổ biến, và sử dụng trong 8 tuần.
Những người tham gia đã báo cáo một sự cải thiện đáng kể cho cả mụn viêm và không viêm khi sử dụng thêm gel lo hội so với những người chỉ sử dụng gel tretinoin.
4. Mật ong
Mật ong đã được sử dụng để điều trị các tình trạng da, chẳng hạn như mụn trứng cá, trong hàng ngàn năm. Nó chứa nhiều chất chống oxy hóa có thể giúp làm sạch chất thải và mảnh vụn từ lỗ chân lông bị tắc.
Mọi người thường hay sử dụng mật ong trong việc băng vết thương vì đặc tính kháng khuẩn và chữa lành vết thương của nó.
Tham khảo: Mật ong Manuka
5. Tỏi
Các bác sĩ y học cổ truyền thường sử dụng tỏi để điều trị nhiễm trùng và tăng khả năng chống lại vi khuẩn và nhiễm trùng của cơ thể.
Tỏi chứa các hợp chất organosulfur, có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm tự nhiên. Các hợp chất organosulfur cũng có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
6. Trà xanh
Trà xanh chứa nồng độ cao của một nhóm chất chống oxy hóa polyphenol được gọi là catechin.
Hầu hết những người bị mụn trứng cá thường do có quá nhiều bã nhờn, hoặc nhiều dầu cơ thể trong lỗ chân lông của họ và không đủ chất chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa giúp cơ thể phá vỡ các hóa chất và chất thải có thể làm hỏng các tế bào khỏe mạnh. Trà xanh có thể giúp loại bỏ một số mảnh vụn và chất thải tích tụ trong vết loét mụn mở.
Trà xanh cũng chứa các hợp chất có thể giúp:
- giảm sản xuất bã nhờn của da
- giảm P. acnes
- giảm viêm
7. Dầu jojoba
Dầu jojoba là một chất sáp tự nhiên được chiết xuất từ hạt của cây bụi jojoba.
Các chất sáp trong dầu jojoba có thể giúp sửa chữa làn da bị tổn thương, giúp tăng tốc độ chữa lành vết thương, bao gồm cả các tổn thương do mụn trứng cá.
Một số hợp chất trong dầu jojoba có thể giúp giảm viêm da, làm giảm đỏ và sưng quanh mụn nhọt, mụn đầu đen và các tổn thương viêm khác.
Trong một nghiên cứu năm 2012, các nhà nghiên cứu đã cho 133 người đắp mặt nạ có chứa dầu jojoba. Sau 6 tuần sử dụng mặt nạ 2 đến 3 lần mỗi tuần, kết quả báo cáo cải thiện 54% tình trạng mụn của họ.
8. Đông trùng hạ thảo
Echinacea, Echinacea purpurea, còn được gọi là cúc gai tím, có thể chứa các hợp chất giúp tiêu diệt virus và vi khuẩn, bao gồm P. acnes.
Echinacea có thể tăng cường hệ thống miễn dịch và giảm viêm và sử dụng nó để chống lại hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng, bao gồm cảm lạnh và sán.
9. Hương thảo
Chiết xuất hương thảo, hay Rosmarinus officinalis, chứa các hóa chất và hợp chất có đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn và chống viêm.
Một số nghiên cứu đã xem xét tác dụng của chiết xuất hương thảo đối với mụn trứng cá, một nghiên cứu năm 2013 trên mô hình chuột và tế bào người cho thấy chiết xuất hương thảo có thể làm giảm viêm từ vi khuẩn gây mụn trứng cá P. acnes.
10. Nọc ong tinh khiết
Nọc ong tinh khiết đã được chứng minh là có chứa đặc tính kháng khuẩn.
Trong một nghiên cứu năm 2013, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nọc ong tinh khiết có thể tiêu diệt vi khuẩn P. acnes. Những người sử dụng mỹ phẩm với nọc ong tinh khiết trong 2 tuần đã cải thiện số lượng tổn thương do mụn.
Trong một nghiên cứu năm 2016, những người bôi gel có chứa nọc ong tinh khiết lên mặt trong 6 tuần đã thấy giảm các tổn thương do mụn nhẹ đến trung bình.
Nọc ong tinh khiết có thể là một thành phần hữu ích trong tương lai trong thuốc trị mụn, mặc dù cần nhiều nghiên cứu hơn.
11. Dầu dừa
Giống như các phương pháp tự nhiên khác, dầu dừa có chứa các hợp chất chống viêm và kháng khuẩn.
Những đặc tính này cho thấy dầu dừa có thể tiêu diệt vi khuẩn gây mụn và giảm đỏ và sưng mụn. Dầu dừa cũng có thể tăng tốc độ chữa lành vết thương hở.
Thay đổi thói quen sống khi bị mụn trứng cá
Cùng với các phương pháp trị mụn tại nhà như trên, thay đổi thói quen sống cụ thể cũng có thể có tác dụng mạnh mẽ trong việc giữ cho cơ thể khỏe mạnh, làm cho da bớt nhờn và giảm mụn trứng cá.
Thay đổi thói quen sống để cải thiện mụn trứng cá bao gồm:
12. Tránh chạm vào mụn
Chạm vào mụn luôn là việc hấp dẫn chúng ta, nhưng tác hại vô cùng lớn vì khi chạm vào có thể sẽ gây vết loét mụn trứng cá và gây kích ứng da, có thể làm cho mụn trứng cá tồi tệ hơn, và có thể lây lan mụn sang các khu vực khác.
Chạm, chà xát, bóp hoặc bật vết loét mụn trứng cá cũng có thể đưa thêm vi khuẩn vào vùng tổn thương, gây nhiễm trùng thêm.
Nặn mụn có thể đẩy vi khuẩn và mảnh vụn vào da, do đó mụn có thể trở lại tồi tệ hơn so với trước đây.
Hãy gặp bác sĩ nếu có vết loét lớn hoặc những vết sâu dưới da để có thể tìm ra cách loại bỏ chúng an toàn.
13. Chọn đúng sữa rửa mặt
Nhiều loại sửa rửa mặt thông thường có độ axit, hoặc độ pH quá cao và có thể gây kích ứng da, làm cho mụn trứng cá tồi tệ hơn.
Chọn sữa rửa mặt, nước rửa và rửa với độ pH gần với độ pH tự nhiên của da khoảng 5,5 để giảm nguy cơ bùng phát mụn trứng cá và để vết loét mau lành.
14. Sử dụng sản phẩm chăm sóc da không dầu
Các sản phẩm gốc dầu hoặc nhờn có thể chặn lỗ chân lông, làm tăng nguy cơ chúng bị tắc nghẽn và hình thành các vết loét do mụn.
Hãy tìm các sản phẩm chăm sóc da và mỹ phẩm được dán nhãn là “không dầu” hoặc “không gây mụn”, có chứa các thành phần cho phép lỗ chân lông “thở”.
15. Uống đủ nước
Uống đủ nước là vô cùng quan trọng vì nó giúp vết loét mụn dễ lành hơn và giảm nguy cơ bùng phát.
Khi da khô, da sẽ dễ dàng bị kích thích hoặc hư hỏng, dẫn đến nổi mụn. Uống đủ nước sẽ đảm bảo các tế bào da mới phát triển chính xác khi vết loét lành lại.
Không có lượng nước khuyến nghị tiêu chuẩn hàng ngày vì nhu cầu nước của mỗi người là khác nhau, tùy thuộc vào độ tuổi, mức độ hoạt động, nhiệt độ và bất kỳ điều kiện nào.
Nhiều cơ quan y tế khuyên nên uống từ 2-3 lít nước mỗi ngày, với 1kg trọng lượng cơ thể bằng 40ml nước.
16. Giảm căng thẳng
Căng thẳng là nguyên nhân có thể gây ra mụn trứng cá.
Căng thẳng khiến mức độ hormone androgen tăng lên. Androgen kích thích nang lông và tuyến dầu trong lỗ chân lông, làm tăng nguy cơ bị mụn trứng cá.
Mẹo để quản lý căng thẳng bao gồm:
- Ngủ đủ giấc
- Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh và tránh bỏ bữa
- Tập thể dục thường xuyên
- Hạn chế tiêu thụ rượu và cafein
- Tập thở sâu, yoga, hay thiền
Phương pháp điều trị y tế cho mụn trứng cá
Có nhiều lựa chọn phương pháp điều trị y tế cho mụn trứng cá, một trong số đó có hiệu quả cao, mặc dù chúng có thể gây ra một số tác dụng phụ và có thể không phù hợp với tất cả mọi người.
Phải nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thuốc hoặc kem bôi thuốc phù hợp, khi các phương pháp trị mụn tại nhà như trên không hiệu quả.
Các phương pháp điều trị OTC phổ biến cho các vết loét mụn nhẹ đến trung bình có chứa các hoạt chất sau:
- Axit salicylic
- Hydro peroxide
- Axit alpha hydroxy
Các bác sĩ có thể kê toa thuốc mạnh hơn để điều trị mụn trứng cá, bao gồm:
- Gel tretinoin
- Gel clindamycin
- Kháng sinh đường uống
- Isotretinoin đường uống
- Thuốc tránh thai
Lời kết
Bạn có thể chọn từ một loạt các phương pháp trị mụn tại nhà để điều trị mụn trứng cá. Tuy nhiên, không phải tất cả các phương pháp sẽ hiệu quả cho tất cả mọi người hoặc trong mọi trường hợp.
Bạn có thể cần phải sử dụng thử để tìm ra phương pháp nào hiệu quả nhất. Hầu hết các phương pháp tự nhiên cho mụn trứng cá không được khoa học chứng minh là có tác dụng, nhưng theo số đông người sử dụng cho ra kết quả hữu ích nên được lan truyền.
Luôn luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các phương pháp điều trị y tế cho các vết loét mụn trứng cá nghiêm trọng, mãn tính, sâu hoặc đau đớn. Các vết loét mụn không đáp ứng với chăm sóc cơ bản hoặc đang tiếp tục trở nên tồi tệ hơn.
